Ptak pleszka zwyczajna. Ptak Phoenicurus phoenicurus

Pleszka zwyczajna

Pleszka zwyczajna zamieszkuje Eurazję na wschód od jeziora Bajkał, a także część Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu. Jako ptak gniazdujący w dziuplach i półdziuplach zasiedla głównie rzadkie lasy liściaste, parki i ogrody ze starymi drzewami. Jest to migrant transsaharyjski, który późnym latem wyrusza na swoje zimowiska.

Wygląd pleszki zwyczajnej

Pleszka zwyczajna podobnie jak rudzik, ma około 13-14,5 cm długości. Jej masa wynosi od 12 do 20 gramów.

Samiec pleszki zwyczajnej jest bardzo kontrastowo ubarwiony: Część twarzowa i gardło, a także część bezpośrednio nad dziobem są czarne, natomiast czoło i pas nad oczami ciągnący się do pokryw usznych są czysto białe. Wierzch głowy, szyja i grzbiet są szare. Pierś jest żywo ordzawiona, a podbrzusze białawe z rozszerzającymi się jasnymi piórami. Skrzydła są przeważnie brązowawe.

Samica pleszki zwyczajnej jest bardziej niepozornie ubarwiona. Górna strona jest brązowawa, a na dolnej części grzbietu łączy się z rdzawoczerwonym ubarwieniem, ogon jest rdzawoczerwony, jak u samca.

Śpiew pleszki zwyczajnej jest podobny do śpiewu rudzika, ale bardziej przypomina flet, przez co jest podobny do śpiewu piecuszka (phylloscopus trochilus).

Pleszka zwyczajna zazwyczaj grzęduje na niższych grzędach, gałęziach lub małych krzewach, z widocznym drżeniem ogona. W poszukiwaniu pożywienia przelatuje na krótko na ziemię lub łapie owady podczas krótkiego lotu w powietrzu.

Pleszka zwyczajna jest długodystansowym migrantem. Ptaki z formy nominatywnej są migrantami transsaharyjskimi, zimują na obszarze, który w dużej mierze pokrywa się z sawannami strefy sudańskiej. Istnieją również rzadkie zapisy dotyczące zimy na Saharze lub w Europie Zachodniej.

Pleszka zwyczajna bardzo wcześnie migruje na swoje zimowiska. Migracja rozpoczyna się w połowie lipca wraz z wylotem młodych ptaków i zwykle kończy się pod koniec września. Główny okres migracji przypada na drugą połowę sierpnia. Ptaki te można spotkać do października, bardzo rzadko w listopadzie.

Pleszka zwyczajna gniazduje w dziuplach i półdziuplach. Jest silnie uzależniona od starych drzew i zamieszkuje głównie skąpe i suche lasy liściaste, polany i obrzeża lasów. Zasiedla tu głównie siedliska z rozproszoną warstwą krzewów i ziół, gdzie głównie znajduje pożywienie. Jej siedliska często pokrywają się z siedliskami muchołówki małej (ficedula parva), która jednak częściej wykorzystuje wyższe warstwy drzew jako niszę żerową. Pleszka zwyczajna jest często spotykana w lasach.

Pleszkę zwyczajną często można też spotkać w pobliżu osiedli, na przykład w parkach z luźną roślinnością, w gęsto zadrzewionych dzielnicach willowych lub miastach-ogrodach, na obrzeżach wsi i w sadach, czasem także w zakładach przemysłowych z dużą ilością zieleni.

Pleszka zwyczajna należy do grupy czerwonych ptaków w Polsce.

Co je pleszka zwyczajna?

Pokarmu szukają głównie na ziemi, w dolnej warstwie krzewów i ziół. Jeśli w górnej warstwie krzewów lub drzew występuje obfite zaopatrzenie (np. rojenie się owadów), jest ono również wykorzystywane.

Pleszka zwyczajna żywi się głównie owadami, pająkami i chrząszczami, z dużym udziałem błonkówek, dwuskrzydłych i chrząszczy. Wśród błonkoskrzydłych dominują mrówki, bzygowate. W dużej mierze unika się owadów obronnych, takich jak pszczoły i osy.

Pleszka zwyczajna

Zazwyczaj budują gniazda w dziuplach lub niszach, ale rzadko wyprowadzają lęgi na otwartej przestrzeni. Zwykle wykorzystuje naturalne dziuple w drzewach, dziuple po gałęziach lub dziuple dzięciołów. Często zajęte są konstrukcje na budynkach, takie jak deski, pale drewniane lub otwory w ścianach. Gniazdo znajduje się zwykle na wysokości od jednego do pięciu metrów. Jeśli jest zbudowany na ziemi, to zazwyczaj w lub na konstrukcjach ochronnych, takich jak korzenie, dziury w ziemi lub stosy kamieni.

W Europie Środkowej lęgi odbywają się zwykle raz w roku. W przypadku utraty lęgów, lęgi zastępcze mogą pojawić się dość późno. Najwcześniejsze złożenie jaj przypada na koniec kwietnia/początek maja, a najpóźniejsze zaobserwowano w pierwszej połowie lipca. Najpóźniejsze terminy wylotów zaobserwowano w sierpniu.

Długość życia pleszki zwyczajnej

Najwyższy dotąd wiek zaobrączkowanej pleszki zwyczajnej odnotowano w Danii, gdy została zabita przez człowieka – 10 lat i 3 miesiące.

Liczba jaj w gnieździe pleszki zwyczajnej

Pleszka zwyczajna składa od 6 do 7 ja. Jaja mają kolor turkusowy.

Wielkość pleszki zwyczajnej

Długość ogona pleszki zwyczajnej od 14 do 15 cm

Wielkość pleszki zwyczajnej od 14 do 15  cm.

Waga pleszki zwyczajnej od 12 do 20 g.

Ptak podobny do pleszki to kopciuszek.

Samice pleszki są do samic kopciuszka (Phoenicurus ochruros). Z wierzchu samice zarówno pleszki jak i kopciuszka są łudząco podobne do siebie. Różnica dotyczy koloru upierzenia brzucha i ogona. Samice pleszki mają brzuch pomarańczowy oraz jaśniejsze gardło niż samice kopciuszka. Samice kopciuszka mają szary spód ciała i pomarańczowo-czerwony ogon. Pleszki preferują tereny zadrzewione, kopciuszki natomiast wolą przebywać wśród budynków, gdzie zakładają gniazda. Pleszka to kolorowy ptak wędrowny łudząco podobny do kopciuszka.

Pleszka ciekawostki

  • Długość życia pleszki zwyczajnej. Najwyższy dotąd wiek zaobrączkowanej pleszki zwyczajnej odnotowano w Danii, gdy została zabita przez człowieka – 10 lat i 3 miesiące.
  • W ciągu jednego dnia pleszka zjada owady o masie, która przekracza masa ptaka. To znaczy, że pleszka zajada ok 15 g owadów każdego dnia.
  • Pleszki lubą tworzyć gniazda w dziuplach z dużo większym otworem, niż potrzebują ze względu na swoją wielkość. W dziuple te mieszczą się również kukułki, które skrzętnie z tego korzystają i podrzucają do gniazd pleszek własne jaja.
  • Pleszki rozpoznają się po charakterystycznych rurach. Ruchy pleszki to kiwanie ogonem i przykucanie. Dzięki tym ruchom manifestują swój gatunek.

Źródła zdjęć i treści:

  • Ocena liczebności populacji ptaków lęgowych w Polsce w latach 2008–2012 wyd. 2015 Tomasz Chodkiewicz, Lechosław Kuczyński, Arkadiusz Sikora, Przemysław Chylarecki, Grzegorz Neubauer, Łukasz Ławicki, Tadeusz Stawarczyk.
  • Breeding Birds of Europe: Divers to Auks v. 1: A Photographic Handbook Autorzy: Alfred Limbrunner, Manfred Pforr.
  • Peterson Field Guide To Birds Of North America, Second Edition (Peterson Field Guides). Autor Roger Tory Peterson.
  • Ptaki krukowate Polski Autorzy: Leszek Jerzek , Brendan P. Kavanagh , Piotr Tryjanowski.
  • Przewodnik Collinsa. Autorzy: Lars Svensson, Killian Mullarney, Dan Zetterstrom.
  • Ptaki The Sibley Guide to Birds, 2nd Edition (Sibley Guides). Autor: David Allen Sibley.
  • The Audubon Society Encyclopedia of North American Birds Autorzy: Terres, John K.
  • Europe's Birds. Autorzy: Andy Swash, Rob Hume, Hugh Harrop, Robert Still.
  • Encyklopedia ilustrowana. Autor: Andrzej G. Kruszewicz.
  • Ptaki Polski Dominik Marchowski com.pl.
  • Ptaki świata Autor: praca zbiorowa.
  • https://pl.wikipedia.org/
  • https://pixabay.com/

Napisz do nas

Ptak Roku

ul. Zimowa 8

05-500 Nowa Iwiczna

Konkurs Ptak Roku 2024

Oddaj głos na swojego ulubionego ptaka i dowiedz się więcej o polskiej faunie!