Ptak krętogłów. Ptak Jynx torquilla

Krętogłów to średniej wielkości ptak z rodziny dzięciołowatych. Występuje w Europie, Azji i Afryce Północnej. Kretogłów to ptak większy od wróbla, ale mniejszy niż szpak.

Krętogłów to ptak o pustelniczym trybie życia. Ptak ten posiada doskonałe ubarwienie maskujące w postaci brązowych, czarnych i szarawych pasów na wzór kory drzew. Spód jest jaśniejszy w kolorze i oznaczony cienkimi poprzecznymi paskami. Przez oczy przebiega ciemny pasek. Prosty dziób ma ostre zakończenie. Krętogłów ma krótkie nogi ze stosunkowo długimi palcami dla lepszego trzymania się kory drzew.

Krętogłów osiąga długość ciała ok 19 cm, a rozpiętość skrzydeł wynosi około 30 cm. Krętogłów ma długi, cienki i zakrzywiony dziób oraz krótki ogon. U samca i samicy upierzenie jest podobne, w odcieniach brązu i szarości, z białym i czarnym paskiem na głowie oraz białymi plamkami na grzbiecie.

Różnice między płciami są niewielkie; samice są nieco bardziej matowe, a czerwonobrązowe odcienie upierzenia brzusznego, które występują u samców w upierzeniu lęgowym, są u nich nieobecne.

Większość populacji krętogłowów to długodystansowi migranci, których zimowiska znajdują się na południe od Sahary lub na południe od Himalajów i w południowo-wschodniej Azji. Krętogłów jest więc jedynym w dużej mierze obligatoryjnym ptakiem wędrownym wśród europejskich dzięciołów. Tylko niektóre populacje w najdalej na południe wysuniętych zasięgach w Europie i Azji pozostają na terenie lęgowym przez cały rok. Podobnie jak wszystkie inne dzięcioły, jest on również grzebaczem, ale nie jest w stanie zbudować własnych dziupli, zamiast tego wykorzystuje dziuple innych gatunków dzięciołów, zwłaszcza dzięcioła dużego, a także skrzynki lęgowe. Krętogłowy żywią się prawie wyłącznie mrówkami.

Krętogłów jest w Polsce ptakiem lęgowym, który zimuje w Afryce. Gniazduje na ziemi, w norze wykopanej w skarpie lub w korzeniach drzewa. Krętogłów żywi się owadami, które łapie w locie lub z ziemi, przeszukując teren w poszukiwaniu ofiar. Często ściąga do siebie uwagę swoim charakterystycznym, powtarzającym się dźwiękiem, przypominającym zgrzytanie zębów.

Krętogłów jest jedynym długodystansowym migrantem wśród europejskich dzięciołów. Tylko populacje wyspiarskie (Korsyka, Sardynia, Sycylia i Cypr) są częściowo osiadłe lub są migrantami na krótkich dystansach.

Krętogłów (Jynx torquilla) wywodzi się od łacińskiego verbum torquere, co oznacza wić się, obracać, i opisuje niezwykle widoczne skręty głowy krętogłowa. W innych językach narodowe nazwy rodzajowe również odnoszą się do tego zachowania, na przykład w języku angielskim (wryneck) lub w języku niderlandzkim (draaihals - obracająca się szyja).

Krętogłowy zamieszkują otwarte i półotwarte krajobrazy o korzystnych warunkach klimatycznych, z co najmniej pojedynczymi drzewami. Unika zamkniętych lasów, a także bezdrzewnych stepów, pustyń i wysokich gór. Natomiast tereny parkowe, sady, duże ogrody i winnice, często ze ścianami kamieniołomów, to idealne siedliska dla tego gatunku.

Wygląda bardziej jak mały drozd niż dzięcioł.

Wielkość krętogłowa

Długość ciała krętogłowa ok. 19 m

Rozpiętość skrzydeł krętogłowa ok. 30 cm.

Masa ciała krętogłowa od 30 do 45 g.

Ile jaj skalda krętogłów?

Krętogłów składa od 7 do 12 jaj. Jaja są najczęściej białe.

Co je krętogłów?

Krętogłów je larwy i poczwarki mrówek, które wydobywa z rozbitych otwartych wzgórz mrówczych swoim lepkim językiem.

Ptak podobny do krętogłowa to drozd śpiewak

Ptak podobny do krętogłowa to drozd śpiewak (Turdus philomelos). Kretogłów jest ok 10 - 15% mniejszy niż drozd śpiewak. Różnica polega na upierzeniu brzucha, krętogłów ma ciemne pasy piór ułożone w poziome rzędy, u drozda śpiewaka ciemniejsze pióra na brzuch tworzą nieregularne cętki. Drozd śpiewak ma wierzch ciała brązowy w odcieniu ciepłym, oliwkowy kuper i nadogonowe pokrywy. Piór są jedno-barwne. Krętogłów ma wierzch ciała szary, pokryty jest on gęstym rdzawobrunatnym i brunatnym pręgami oraz plamami. Krętogłów ma korowe, szarobrązowe upierzenie bez wyraźnych oznaczeń terenowych.

Krętogłów ciekawostki

Populacja krętogłowa w Polsce 38 000–64 000 par.

Krętogłów długi i lepki język.

Krętogłów potrafi wyciągnąć szyję, a nawet obrócić głowę o 180 stopni w dowolnym kierunku.

Kretogłów otrzymał swoją nazwę ze względu na swoje rzucające się w oczy skręty głowy.

Źródła zdjęć i treści:

  • Ocena liczebności populacji ptaków lęgowych w Polsce w latach 2008–2012 wyd. 2015 Tomasz Chodkiewicz, Lechosław Kuczyński, Arkadiusz Sikora, Przemysław Chylarecki, Grzegorz Neubauer, Łukasz Ławicki, Tadeusz Stawarczyk.
  • Breeding Birds of Europe: Divers to Auks v. 1: A Photographic Handbook Autorzy: Alfred Limbrunner, Manfred Pforr.
  • Peterson Field Guide To Birds Of North America, Second Edition (Peterson Field Guides). Autor Roger Tory Peterson.
  • Ptaki krukowate Polski Autorzy: Leszek Jerzek , Brendan P. Kavanagh , Piotr Tryjanowski.
  • Przewodnik Collinsa. Autorzy: Lars Svensson, Killian Mullarney, Dan Zetterstrom.
  • Ptaki The Sibley Guide to Birds, 2nd Edition (Sibley Guides). Autor: David Allen Sibley.
  • The Audubon Society Encyclopedia of North American Birds Autorzy: Terres, John K.
  • Europe's Birds. Autorzy: Andy Swash, Rob Hume, Hugh Harrop, Robert Still.
  • Encyklopedia ilustrowana. Autor: Andrzej G. Kruszewicz.
  • Ptaki Polski Dominik Marchowski com.pl.
  • Ptaki świata Autor: praca zbiorowa.
  • https://pl.wikipedia.org/
  • https://pixabay.com/

Napisz do nas

Ptak Roku

ul. Zimowa 8

05-500 Nowa Iwiczna

Konkurs Ptak Roku 2024

Oddaj głos na swojego ulubionego ptaka i dowiedz się więcej o polskiej faunie!