Ptak krzyżodziób świerkowy jest średniej wielkości, to ptak z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae). Występuje w lasach iglastych i mieszanych na obszarze Eurazji i Ameryki Północnej. Jest to ptak osiadły, chociaż niektóre populacje mogą wędrować na południe w poszukiwaniu pożywienia w zimie.

Krzyżodziób świerkowy ma charakterystyczne, silne dzioby w kształcie krzyża, które umożliwiają mu łamanie twardych łusek nasion iglaków. Dorosłe samce mają intensywnie czerwony kolor na piersi i głowie, a pozostała część ciała jest brązowo-szara.

Krzyżodziób świerkowy jest ptakiem osiadłym, podejmuje migracje, zwłaszcza w niektórych latach, kiedy może występować daleko na południe od swojego zasięgu. Krzyżodzioby mają proporcjonalnie dużą głowę i charakterystyczny dziób ze skrzyżowanymi końcami, który jest przystosowaniem do wydobywania nasion z szyszek i innych owoców, i od którego pochodzi nazwa rodzaju. Dorosłe krzyżodzioby mają jaskrawo ubarwione upierzenie, przy czym samce są pomarańczowe do ceglasto-czerwonych, a samice żółto-zielone, ale istnieje wiele różnic w kolorze, kształcie dzioba i nawoływaniu, co doprowadziło do wielu dyskusji na temat podziału na podgatunki lub odrębne gatunki.

Dorosła samica krzyżodzioba świerkowego jest szaro-zielona do żółtawo-zielonej. Samiec krzyżodzioba świerkowego, od drugiego roku życia, jest pomarańczowy do ceglastoczerwonego, ale zdarzają się osobniki z odcieniami zieleni. Głowa, pierś i górna część zadu są najsilniej ubarwione; skrzydła i ogon są ciemnobrązowe na górnej stronie i jaśniejsze szaro-brązowe od spodu.

Młode krzyżodzioby świerkowe są szaro-brązowe i mocno prążkowane. Dziób jest początkowo prosty, a połówki dzioba zaczynają rosnąć nad sobą dopiero po pewnym czasie.

Krzyżodziób świerkowy to efektowny ptak (nieco większy od wróbla) o silnie zbudowanym ciele, uderzająco krótkim ogonie i charakterystycznym zakrzywionym dziobie ze skrzyżowanymi końcami (stąd nazwa). Samiec krzyżodzioba świerkowego jest ceglastoczerwony z brązowymi skrzydłami i ogonem, szarym dziobem i brązowymi nogami. Samica krzyżodzioba świerkowego jest mniej widoczna, zwykle oliwkowo-żółto-zielona ze skrzydłami i ogonem w tym samym kolorze co samiec. Młode ptaki przypominają samicę. Są oliwkowozielone z ciemnobrązowymi znaczeniami. W Europie Środkowej jest często mylony z rzadszym krzyżodziobem modrzewiowym (Loxia leucoptera), który ma białe paski na skrzydłach, oraz z krzyżodziobem sosnowym (Loxia pytyopsittacus), który ma większą głowę i potężniejszy dziób.

Krzyżodziób świerkowy jest gatunkiem terytorialnym i często widuje się go w parach lub małych grupkach. W okresie lęgowym buduje gniazda z gałęzi, porostów i mchu na drzewach iglastych. Samica składa zwykle od 3 -4 jaj, które wysiaduje przez około 2 tygodnie.

Krzyżodziób świerkowy należy do grupy czerwonych ptaków w Polsce.

Wielkość krzyżodzioba świerkowego

Długość ciała krzyżodzioba świerkowego ok. 17 cm.

Rozpiętość skrzydeł krzyżodzioba świerkowego ok. 28 cm.

Masa ciała krzyżodzioba świerkowego ok. 94 g.

Ile jaj skalda krzyżodziób świerkowy?

Krzyżodziób świerkowy składa 3 – 4 jaj. Jaja krzyżodzioba świerkowego są brudnobiałe lub szaroniebieskie, posiadają drobne fioletowe kropki.

Co je krzyżodziób świerkowy?

Krzyżodziób świerkowy jest typowym nasionożercą, który zjada wyłącznie nasiona drzew iglastych, zwłaszcza świerków, modrzewi i sosen. W miastach często widywany jest na posadzonych jodłach.

Ptak podobny do krzyżodzioba świerkowego to krzyżodziób sosnowy

Ptak podobny do krzyżodzioba świerkowego to krzyżodziób sosnowy (Loxia pytyopsittacus). Krzyżodziób świerkowy znacznie częściej występuje w Polsce, ma mniej krępą budowę ciała, smuklejszą szyję. Krzyżodziób świerkowy jest mniejszy od krzyżodzioba sosnowego. Samce krzyżodzioba sosnowego mają bardziej ciemno-czerwony, amarantowy odcień, samice krzyżodzioba sosnowego są żółto-zielone. Krzyżodzioba świerkowego można odróżnić od krzyżodzioba sosnowego po kształcie głowy oraz wielkości dzioba.

Krzyżodziób świerkowy ciekawostki

Populacja krzyżodzioba świerkowego w Polsce od 9 000 do 24 000 par lęgowych.

Źródła zdjęć i treści:

• Ocena liczebności populacji ptaków lęgowych w Polsce w latach 2008–2012 wyd. 2015 Tomasz Chodkiewicz, Lechosław Kuczyński, Arkadiusz Sikora, Przemysław Chylarecki, Grzegorz Neubauer, Łukasz Ławicki, Tadeusz Stawarczyk.
• Breeding Birds of Europe: Divers to Auks v. 1: A Photographic Handbook Autorzy: Alfred Limbrunner, Manfred Pforr.
• Peterson Field Guide To Birds Of North America, Second Edition (Peterson Field Guides). Autor Roger Tory Peterson.
• Ptaki krukowate Polski Autorzy: Leszek Jerzek , Brendan P. Kavanagh , Piotr Tryjanowski.
• Przewodnik Collinsa. Autorzy: Lars Svensson, Killian Mullarney, Dan Zetterstrom.
• Ptaki The Sibley Guide to Birds, 2nd Edition (Sibley Guides). Autor: David Allen Sibley.
• The Audubon Society Encyclopedia of North American Birds Autorzy: Terres, John K.
• Europe's Birds. Autorzy: Andy Swash, Rob Hume, Hugh Harrop, Robert Still.
• Encyklopedia ilustrowana. Autor: Andrzej G. Kruszewicz.
• Ptaki Polski Dominik Marchowski com.pl.
• Ptaki świata Autor: praca zbiorowa.
• https://pl.wikipedia.org/
• https://pixabay.com/