Głuszec to duży i ciężki ptak, podobny do cietrzewia, ale wyróżniający się większym rozmiarem i zaokrąglonym ogonem. Osobniki obu płci bardzo różnią się wielkością i ubarwieniem, przy czym samiec jest znacznie większy.

Głowa, szyja, grzbiet, gardło i górna część piersi dorosłego samca głuszca są w kolorze czarnym, jasnoszarym i mniej lub bardziej połyskującym niebieskim. Grzbiet, pióra ramion, pokrywy skrzydłowe i poduszki ramion są brązowe z czarnym i jasnoszarym nalotem, nogi są szaro-brązowe. Pióra ramion mają białawą końcówkę, a pióra skrzydeł są biało obrzeżone na zewnętrznej krawędzi. Górna część kupra i górne pokrywy ogonowe są czarne z szaro-białym nalotem, te ostatnie z białymi końcówkami. Ogon jest czarny, często z białymi poziomymi plamami pośrodku.

Samiec głuszca ma żółtawo-biały dziób u starszych osobników, ciemniejszy u młodszych. Długość ciała wynosi ok. 100 cm, a rozpiętość skrzydeł około 135 cm.

Samica głuszca jest cętkowana w kolorze brązowo-czarnym, rdzawo-żółtym, szarym i białym. Gardło i pierś są jednolicie pomarańczowo-brązowe. Mniejsze pokrywy są białe, co daje małą białą plamkę na fałdzie skrzydła. Ogon jest rdzawo-brązowy z grubymi czarnymi poprzecznymi pasami i wąskim białym zewnętrznym pasem ogonowym. Samica głuszca ma ok. 65 cm długości i ma rozpiętość skrzydeł około 98 cm.

Głuszce są zwykle nieme przez cały rok, z wyjątkiem wiosny, kiedy mają toki, Podczas toków wyróżnia się trzy różne nawoływania: kliknięcia, które są podobne do dźwięku wydawanego podczas uderzania o siebie cienkich drewnianych patyczków. Są one powtarzane 8-10 razy w coraz szybszym tempie. Następnie pojawia się brzęk, który przypomina dźwięk korka wyciąganego z butelki. Wreszcie, są skwierczenia, które są podobne do syczącego dźwięku ostrzenia kosy. Spośród tych dźwięków najgłośniejszy jest brzęk, który przy spokojnej pogodzie dochodzi do 100-150 metrów.

Głuszec występuje w otwartych starszych lasach iglastych. Można go znaleźć w lasach starszych niż 70 lat, ale preferuje lasy starsze niż 90 lat, unikając obszarów z dużymi elementami lasów liściastych. Latem większość czasu spędza na ziemi, ale zawsze nocuje na drzewach, z wyjątkiem samic w okresie inkubacji i gdy młode są małe. Preferuje obszary o gęstej roślinności i unika suchych wrzosowisk, obszarów wyrębu, plantacji, otwartych torfowisk i łąk.

Dieta głuszca składa się z różnych części roślin, takich jak pąki, delikatne liście, nasiona i jagody, ale zjada również owady, gąsienice i robaki, zwłaszcza młode są karmione owadami. Zimą głównym pożywieniem są igły sosnowe. W celu bardziej efektywnego rozkładu igieł sosnowych podczas trawienia, głuszec połyka również kamyki. Najważniejszym pokarmem na otwartym terenie jest borówka czarna, gdzie wszystkie części rośliny, w tym liście, są wykorzystywane przez głuszca. Borówka pełni ważną funkcję biologiczną dla głuszca i jest gatunkiem kluczowym. Jesienią cenione są żołędzie, które głuszec zbiera zarówno w koronach drzew, jak i na ziemi.

Głuszec składa 6-12 jaj na ziemi w pojedynczym zagłębieniu. Jaja są żółtawe z małymi brązowymi plamkami.

Wielkość głuszca

Długość ciała samicy głuszca ok. 65  cm.

Długość ciała samca głuszca ok. 100 cm.

Rozpiętość skrzydeł samicy głuszca ok. 98 cm.

Rozpiętość skrzydeł samca głuszca ok. 135 cm.

Masa ciała samicy głuszca ok. 2500 g.

Masa ciała samca głuszca ok. 6500 g.

Ile jaj skalda głuszec?

Głuszec składa od 6 do 12 jaj. Jaja są kremowo-beżowe, mają szare i brązowe kropki.

Co je głuszec?

Głuszec zimą żywi się głównie igłami drzew iglastych, sosny, świerku, jodły, pędami krzewów i drzew iglastych. Latem zjada borówki i jagody oraz inne owoce leśne.

Ptak podobny do głuszca to cietrzew

Ptak podobny do głuszca to cietrzew (Lyrurus tetrix). Cietrzew jest trzy razy mniejszym ptakiem. Samiec cietrzewia różni się od głuszca mniejszym rozmiarem, bardziej krępą budową, zawiniętymi zewnętrznymi piórami ogonowymi i czystą bielą pod pokrywą ogonową. Obie płcie z białymi pręgami na skrzydłach. Samica cietrzewia jest bardziej równomiernie nakrapiana niż samica głuszca, bez ceglastych plam na piersi i szyi. Znacznie mniej hałaśliwa w locie niż głuszec.

Podobieństwo polega na fakcie, że oba gatunki występują na tym samym obszarze, chodzą po ziemi i są ciemne, cietrzew jest bardziej czarny. Z bardzo daleka niewprawne oko może je pomylić. Mały samiec głuszca może być wielkości największego samca cietrzewia.

Głuszec ciekawostki

Populacja samców głuszca w Polsce w latach 2016-2018 to 260–315 tokujących samców.

Na obszarach, gdzie zasięg cietrzewia i głuszca się pokrywa, mogą pojawiać się bezpłodne mieszańce między tymi gatunkami, zwane skrzekotami. Zazwyczaj ich ojcem jest samiec cietrzewia, a matką samica głuszca. Samce skrzekota mają podobne ubarwienie do samców głuszca, lecz są mniejsze i mają wcięty ogon. Samice skrzekota są podobne do samic cietrzewia.

Źródła zdjęć i treści:

• Ocena liczebności populacji ptaków lęgowych w Polsce w latach 2008–2012 wyd. 2015 Tomasz Chodkiewicz, Lechosław Kuczyński, Arkadiusz Sikora, Przemysław Chylarecki, Grzegorz Neubauer, Łukasz Ławicki, Tadeusz Stawarczyk.
• Breeding Birds of Europe: Divers to Auks v. 1: A Photographic Handbook Autorzy: Alfred Limbrunner, Manfred Pforr.
• Peterson Field Guide To Birds Of North America, Second Edition (Peterson Field Guides). Autor Roger Tory Peterson.
• Ptaki krukowate Polski Autorzy: Leszek Jerzek , Brendan P. Kavanagh , Piotr Tryjanowski.
• Przewodnik Collinsa. Autorzy: Lars Svensson, Killian Mullarney, Dan Zetterstrom.
• Ptaki The Sibley Guide to Birds, 2nd Edition (Sibley Guides). Autor: David Allen Sibley.
• The Audubon Society Encyclopedia of North American Birds Autorzy: Terres, John K.
• Europe's Birds. Autorzy: Andy Swash, Rob Hume, Hugh Harrop, Robert Still.
• Encyklopedia ilustrowana. Autor: Andrzej G. Kruszewicz.
• Ptaki Polski Dominik Marchowski com.pl.
• Ptaki świata Autor: praca zbiorowa.
• https://pl.wikipedia.org/
• https://pixabay.com/