Ptak Roku
ul. Zimowa 8
05-500 Nowa Iwiczna
Ptak mandarynka. Ptak Aix galericulata
Informacje o mandarynce
Mandarynka, znana również jako kaczka mandarynka, to średniej wielkości ptak wodny z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Charakteryzuje się niezwykle barwnym upierzeniem, zwłaszcza u samców, co czyni ją jedną z najpiękniejszych kaczek na świecie. Naturalnie występuje w Azji Wschodniej, jednak dzięki introdukcji i hodowli ozdobnej spotykana jest również w Europie, w tym sporadycznie w Polsce.
Mandarynka - pożywienie, tryb życia
Mandarynka prowadzi dzienny tryb życia, preferując żerowanie o świcie i zmierzchu. Jej dieta jest zróżnicowana i obejmuje zarówno pokarm roślinny, jak i zwierzęcy. Żywi się nasionami, owocami, żołędziami, a także owadami, mięczakami i małymi rybami. W poszukiwaniu pożywienia często nurkuje lub brodzi w płytkich wodach. W okresie jesiennym chętnie spożywa żołędzie, co stanowi istotny element jej diety.
Mandarynka - dymorfizm płciowy, zwyczaje godowe
Dymorfizm płciowy u mandarynki jest wyraźnie zaznaczony. Samce w szacie godowej prezentują spektakularne, kolorowe upierzenie z metalicznymi odcieniami zieleni, fioletu i pomarańczu. Charakterystyczne są również pomarańczowe "żagle" na skrzydłach oraz długi czub na głowie. Samice są bardziej stonowane, ubarwione w odcieniach szarości i brązu z białymi plamkami wokół oczu.
Zwyczaje godowe mandarynki są równie fascynujące. Samce wykonują skomplikowane pokazy, prezentując swoje barwne upierzenie, aby przyciągnąć uwagę samic. Po dobraniu się w pary, samica składa od 9 do 12 jaj w dziupli drzewa, często w pobliżu wody. Okres inkubacji trwa około 28-30 dni, podczas których samica wysiaduje jaja, a samiec strzeże terytorium. Po wykluciu, pisklęta szybko opuszczają gniazdo, skacząc z wysokości nawet kilku metrów, aby dołączyć do matki i rozpocząć naukę pływania oraz zdobywania pożywienia.
Występowanie mandarynki
Naturalny zasięg występowania mandarynki obejmuje wschodnią Azję, w tym dorzecze Amuru, Sachalin, Japonię, Mandżurię oraz wschodnie Chiny. Zimuje głównie w Japonii i południowo-wschodnich Chinach. W XVIII wieku została introdukowana do Europy jako ptak ozdobny. Zbiegłe osobniki utworzyły dzikie populacje, zwłaszcza w Wielkiej Brytanii. W Polsce mandarynka jest spotykana sporadycznie, głównie jako ptak hodowlany, choć zdarzają się przypadki dzikiego gniazdowania, na przykład w warszawskim Parku Łazienkowskim.
Inne polskie ptaki spokrewnione z mandarynką
Mandarynka należy do rodziny kaczkowatych (Anatidae), w której skład wchodzi wiele gatunków występujących w Polsce. Do najbliżej spokrewnionych należą:
- Kaczka karolinka (Aix sponsa) – podobnie jak mandarynka, charakteryzuje się barwnym upierzeniem i jest hodowana w celach ozdobnych. Pochodzi z Ameryki Północnej, ale bywa spotykana w Polsce jako ptak hodowlany.
- Krzyżówka (Anas platyrhynchos) – najpospolitsza dzika kaczka w Polsce, od której pochodzą liczne rasy kaczek domowych.
- Cyraneczka (Anas crecca) – najmniejsza europejska kaczka, występująca również na terenie Polski.
Mandarynka - ciekawostki
Mandarynka jest nie tylko symbolem piękna w świecie ptaków, ale również ma swoje miejsce w kulturze i symbolice. W tradycji chińskiej pary mandarynek są symbolem wierności małżeńskiej i szczęścia, często pojawiają się w sztuce i literaturze jako motyw dekoracyjny. Co ciekawe, mimo swojego egzotycznego pochodzenia, mandarynki potrafią przystosować się do różnych warunków klimatycznych, co umożliwiło im zasiedlenie nowych terenów poza naturalnym zasięgiem występowania.
Mandarynka - ochrona i status gatunku
Mandarynka nie jest obecnie zagrożona wyginięciem. Dzięki swojej atrakcyjności jest chętnie hodowana w ogrodach zoologicznych i prywatnych kolekcjach, co przyczyniło się do stabilności jej populacji. Niemniej jednak, w niektórych regionach, takich jak wschodnie Chiny, jej liczebność spada z powodu utraty siedlisk i polowań. W Polsce mandarynka jest uznawana za gatunek inwazyjny, co oznacza, że jej obecność w środowisku naturalnym może stanowić zagrożenie dla rodzimych gatunków.
Mandarynka - hodowla i utrzymanie w niewoli
Mandarynka jest popularnym ptakiem ozdobnym ze względu na swoje efektowne upierzenie i stosunkowo łatwą hodowlę. Wymaga przestronnych wolier z dostępem do wody, gdzie może pływać i nurkować. Ważne jest zapewnienie odpowiednich warunków bytowych, takich jak miejsca do gniazdowania