Świergotek rdzawogardły

Świergotek rdzawogardły to niewielki, lecz charakterystyczny ptak z rodziny pliszkowatych, którego obecność w Polsce ma raczej przelotny charakter. Choć na pierwszy rzut oka może przypominać inne świergotki, jego rozpoznanie ułatwia wyraźne ubarwienie gardła oraz subtelne detale sylwetki i zachowania. To właśnie rdzawa barwa szyi i piersi sprawia, że ptak ten wyróżnia się na tle swoich krewnych, zwłaszcza w okresie godowym. Mimo że w Polsce uznawany jest za gatunek sporadycznie lęgowy, a częściej pojawia się tylko podczas przelotów, świergotek rdzawogardły zasługuje na uwagę ze względu na swój interesujący tryb życia, szerokie spektrum występowania oraz zaskakującą wytrzymałość w surowych warunkach klimatycznych.

Świergotek rdzawogardły – pożywienie, tryb życia

Świergotek rdzawogardły prowadzi typowy dla wielu świergotków naziemny tryb życia, a jego aktywność koncentruje się przede wszystkim w otwartych przestrzeniach tundry, łąk i mokradeł. Ptaki te poruszają się sprawnie po ziemi, zbierając pokarm wśród roślinności niskiej i mszystej. Dieta świergotka rdzawogardłego opiera się głównie na drobnych bezkręgowcach, w tym owadach, larwach i pająkach, które stanowią podstawę wyżywienia w sezonie lęgowym. Poza okresem rozrodczym ptak może również sięgać po nasiona i drobne fragmenty roślin, zwłaszcza gdy dostępność owadów maleje. Świergotek wykazuje także zachowania wędrowne – to ptak wędrowny, który pokonuje duże dystanse między lęgowiskami a zimowiskami.

Świergotek rdzawogardły – dymorfizm płciowy, zwyczaje godowe

W przypadku świergotka rdzawogardłego dymorfizm płciowy jest niewielki, co oznacza, że samiec i samica są do siebie bardzo podobni pod względem ubarwienia. Jednak w sezonie godowym samce wyróżniają się bardziej intensywnym, rdzawym zabarwieniem gardła i piersi, co odgrywa istotną rolę w toku godowym. To właśnie to ubarwienie stanowi kluczowy element rozpoznawczy, a także sygnał dla potencjalnej partnerki. Zwyczaje godowe tych ptaków obejmują pokazy lotne i śpiew, który jest krótkim, lecz charakterystycznym głosem wznoszącym się podczas lotu. Gniazdo świergotek buduje na ziemi, dobrze ukryte wśród niskiej roślinności, często w naturalnym zagłębieniu terenu lub pod kępą trawy. Samica składa zazwyczaj od 4 do 6 jaj, które wysiaduje przez około dwa tygodnie, a po wykluciu się piskląt oboje rodzice biorą udział w ich karmieniu.

Występowanie świergotka rdzawogardłego

Świergotek rdzawogardły posiada rozległy zasięg występowania, obejmujący północną Eurazję – od Skandynawii po wschodnią Syberię. Główny obszar lęgowy tego gatunku rozciąga się w strefie tundrowej oraz tajgi, szczególnie w pobliżu zbiorników wodnych, bagien i terenów podmokłych. W Polsce ptak ten nie gniazduje regularnie, lecz bywa obserwowany podczas przelotów, głównie w maju oraz od końca sierpnia do października. Zdarzają się również rzadkie przypadki lęgów, najczęściej w północno-wschodniej części kraju. Zimowiska świergotka rdzawogardłego znajdują się znacznie dalej na południe – od północnych Indii, przez południowe Chiny, aż po Azję Południowo-Wschodnią, gdzie ptaki te spędzają miesiące zimowe w cieplejszym klimacie.

Inne polskie ptaki spokrewnione ze świergotkiem rdzawogardłym

W Polsce występuje kilka innych gatunków świergotków, należących do tej samej rodziny, co świergotek rdzawogardły. Wśród nich można wymienić przede wszystkim świergotka łąkowego, który jest najbardziej pospolitym przedstawicielem tego rodzaju w naszym kraju. Inne gatunki to m.in. świergotek drzewny oraz świergotek polny, różniące się od siebie preferencjami siedliskowymi i nieco odmiennym ubarwieniem. Wszystkie te ptaki charakteryzuje podobny tryb życia – są naziemne, wędrowne i gniazdują nisko, jednak tylko świergotek rdzawogardły wykazuje tak silne związki z tundrą i surowym klimatem północnym.

Świergotek rdzawogardły – ciekawostki

Świergotek rdzawogardły jest jednym z nielicznych gatunków ptaków śpiewających, który decyduje się na zakładanie lęgów w ekstremalnych warunkach klimatu subarktycznego. Dzięki temu należy do grona ptaków wyjątkowo odpornych na niskie temperatury i zmienność pogody. Co ciekawe, jego śpiew różni się od typowego „ćwierkania” i ma postać delikatnego, opadającego tonem głosu, który najłatwiej usłyszeć podczas lotu. Jest to również jeden z gatunków, którego liczebność w Europie może być dobrym wskaźnikiem zmian klimatycznych, ponieważ jego zasięg może przesuwać się w związku z ociepleniem klimatu. Warto też zaznaczyć, że świergotek rdzawogardły jest ptakiem chronionym w wielu krajach, również w Polsce, gdzie jego obserwacje wzbudzają duże zainteresowanie wśród ornitologów i miłośników przyrody.