Ptak żołna pszczołojad. Ptak Merops apiaster

Ptak żołna pszczołojad

Żołna jest rozpoznawalna po egzotycznych barwach, niebiesko-zielonym ogonie, żółtym gardle i ciemnym pasku na oczach. Upierzenie żołny jest podobne u obu płci. Żołna jest jednym z najbardziej kolorowych ptaków w Europie i trudno go pomylić z innym. Brzuch i okolice piersi są turkusowe, korona, kark i plecy rdzawo brązowe, skrzydła również, a nad żółtawym podbródkiem znajduje się czarny pasek na oczy. Inne cechy to długi, lekko zakrzywiony dziób i wydłużone środkowe pióra ogona, zwane też kolcami ogonowymi, które występują tylko u dorosłych osobników.

Wielkość żołny pszczołojada

Długość ciała żołny od 23 do 25 cm.

Rozpiętość skrzydeł żołny od 43 do 48 cm.

Waga żołny od 45 do 55 g.

Nazwa żołny pszczołojada

Nazwa wyraźnie pochodzi od jego głównego źródła pożywienia, pszczół. Warunkiem koniecznym dla pszczołowatych jest obecność ofiar w postaci dużych owadów, takich jak pasikoniki, ważki, osy, a także pszczoły. Pszczołojad jest odporny na użądlenia pszczół i os. Aby uniknąć użądleń, udaje się ich pozbyć, ocierając się o gałąź.

Jak żyją żołny?

Żyje w grupach i dlatego rozmnaża się w koloniach w norach w ścianach banków i gór, czasem także w ziemi.

Ile jaj składa żołna?

Żołna składa z 4 do 7, czasem 10 jaj,

Gdzie żyją żołny pszczołojady?

Żołna występuje w południowo-zachodniej Europie, wschodniej i środkowej Europie, w Azji Mniejszej oraz środkowej i zachodniej Azji, a także w północno-zachodniej Afryce. Największe liczby w Europie znajdują się w Portugalii, Hiszpanii i Bułgarii.

Żołny z Polski i Europy Środkowej, migrują zimą przez Cypr lub przez Półwysep Arabski do bardziej południowych części Afryki.

Żołny żyją w półotwartym krajobrazie rolniczym, szerokich dolinach rzecznych, terenach wypasanych z drzewami. Do gniazdowania żołny potrzebują stronnych ścian obok wody; rzek, stawów i jezior, gdzie w stromej ścianie drążą tunel gniazdowy. Zakłada gniazda także na glinianych ścianach powstałych w wyniku wydobycia piasku, żwiru, gliny. Na zimowiskach ptak ten występuje na siedliskach sawannowych.

Co jedzą żołny pszczołojady?

Żołny pszczołojad żywi się głównie owadami, takimi jak pszczoły, osy, trzmiele, szerszenie, ale także ważkami, cykadami i latającymi chrząszczami. Ponieważ wiele z nich ma charakter obronny, po schwytaniu owada najpierw leci na pobliską grzędę. Tam zabija się go silnymi uderzeniami w podłoże i ugniata, opróżniając gruczoł jadowy z żądła. Dopiero wtedy ofiara jest połykana lub przekazywana młodym.

Jak wyglądają gniazda żołny pszczołojady?

Żołna pszczołojad żyje w koloniach. Żołna kopie gniazdo jako jamę lęgową w zboczach i ścianach stromych brzegów lub w piaskowniach, przy czym pary lęgowe budują je dość blisko siebie. Jamy lęgowe mają zwykle długość od 1,0 do 1,5 metra, w skrajnych przypadkach do 2,7 metra, średnicę od 4 do 5 centymetrów i otwór wejściowy mierzący około 8 do 10 centymetrów. Na końcu jamy znajduje się komora, która jest poszerzona w kształcie bańki. Obok zamieszkałych rur, które są zwykle oddalone od siebie o kilka metrów, często znajdują się inne, nieukończone. Prace wykopaliskowe pary są zakończone po około dwóch do trzech tygodniach.

Żołna pszczołojad ciekawostki

  • W Polsce liczbę żołn pszczołojadów szacuje się na między 130 a 210 par lęgowych.
  • Żołna pszczołojad była Ptakiem Roku 2012 w Armenii i na Słowacji.
  • Żołny pszczołojady budują gniazda w norach.
  • Samice żołny mogą złożyć drugi lęg jaj w sezonie godowym, jeśli pierwsze jaja lub pisklęta zostaną zabite.
  • Pszczołojady mogą zjadać do 250 pszczół dziennie.
  • Pszczoły nie żądlą żołny pszczołojada, ponieważ ptak usuwa, niszczy żądło z owada poprzez wielokrotne uderzanie nim gałąź bądź kamień.
  • Podobnie jak w przypadku wszystkich ptaków jedzących pszczoły, żołny pszczołojady są dobrze przystosowane do swojego stylu życia. Posiadają ostre, długie, zakrzywione dzioby, idealne do trzymania zdobyczy w silnym uścisku. Mają ostre pazury do grzędowania na drzewach i pionowych powierzchniach, gdzie kopią nory.
  • Jako owadożercy mają doskonały wzrok, który jest niezbędny do precyzyjnego łapania owadów. Są również zwinnymi ptakami, zdolnymi do szybkiego poruszania się podczas polowania. Ich szerokie, nieco spiczaste skrzydła i aerodynamiczna budowa ciała sprawiają, że doskonale nadają się do lotów na duże odległości.

 

Źródła zdjęć i treści:

  • Ocena liczebności populacji ptaków lęgowych w Polsce w latach 2008–2012 wyd. 2015 Tomasz Chodkiewicz, Lechosław Kuczyński, Arkadiusz Sikora, Przemysław Chylarecki, Grzegorz Neubauer, Łukasz Ławicki, Tadeusz Stawarczyk.
  • Breeding Birds of Europe: Divers to Auks v. 1: A Photographic Handbook Autorzy: Alfred Limbrunner, Manfred Pforr.
  • Peterson Field Guide To Birds Of North America, Second Edition (Peterson Field Guides). Autor Roger Tory Peterson.
  • Ptaki krukowate Polski Autorzy: Leszek Jerzek , Brendan P. Kavanagh , Piotr Tryjanowski.
  • Przewodnik Collinsa. Autorzy: Lars Svensson, Killian Mullarney, Dan Zetterstrom.
  • Ptaki The Sibley Guide to Birds, 2nd Edition (Sibley Guides). Autor: David Allen Sibley.
  • The Audubon Society Encyclopedia of North American Birds Autorzy: Terres, John K.
  • Europe's Birds. Autorzy: Andy Swash, Rob Hume, Hugh Harrop, Robert Still.
  • Encyklopedia ilustrowana. Autor: Andrzej G. Kruszewicz.
  • Ptaki Polski Dominik Marchowski com.pl.
  • Ptaki świata Autor: praca zbiorowa.
  • https://pl.wikipedia.org/
  • https://pixabay.com/

Napisz do nas

Ptak Roku

ul. Zimowa 8

05-500 Nowa Iwiczna

Konkurs Ptak Roku 2024

Oddaj głos na swojego ulubionego ptaka i dowiedz się więcej o polskiej faunie!